ฮอร์โมนไทรอยด์ (Thyroid Hormone)

ฮอร์โมนไทรอยด์ (Thyroid Hormone) เป็นฮอร์โมนที่ผลิตโดยต่อมไทรอยด์ ซึ่งตั้งอยู่บริเวณลำคอ ทำหน้าที่ควบคุมระบบ Metabolism โดยเฉพาะในกระบวนการเผาผลาญพลังงาน ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโต การพัฒนาของระบบประสาท การทำงานของหัวใจ และอุณหภูมิของร่างกาย

ฮอร์โมนที่ต่อม Thyroid ผลิตออกมาทีทั้งหมด 3 ชนิด คือ T3, T4 และ Calcitonin ในที่นี้เราจะพูดถึงแค่ T3 และ T4 เท่านั้น

ฮอร์โมนไทรอยด์หลัก ๆ มี 2 ชนิด ได้แก่:

1. Thyroxine (T4): เป็นฮอร์โมนหลักที่ผลิตจากต่อมไทรอยด์ เป็นรูปที่ไม่ออกฤทธิ์ (Inactive Form) ของ Thyroid Hormone ซึ่งหลั่งออกมาประมาณ 80% ของปริมาณ Thyroid Hormone ทั้งหมด
2. Triiodothyronine (T3): เป็นฮอร์โมนที่เป็นรูปที่ออกฤทธิ์ (Active Form) ของ Thyroid Hormone  แต่มีปริมาณที่ผลิตได้น้อยกว่า T4 (20 % ของปริมาณ Thyroid Hormone) และมีผลต่อการกระตุ้นการเผาผลาญมากกว่า

ทั้ง T4 และ T3 สามารถเปลี่ยนกลับไปมาได้ เพื่อรักษาสมดุลร่างกาย

การสร้างฮอร์โมนไทรอยด์

การสร้างฮอร์โมนไทรอยด์เริ่มต้นจากการนำ Iodine ซึ่งเป็นแร่ธาตุที่จำเป็นจากอาหาร โดยต่อมไทรอยด์จะดูดซึมไอโอดีนที่ละลายอยู่ในกระแสเลือด ผ่านกระบวนการต่างๆภายในต่อม เพื่อผลิตออกมาเป็น Thyroid Hormone (T3 และ T4)

การควบคุมระดับฮอร์โมนไทรอยด์

การควบคุมระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในร่างกายได้รับการจัดการโดยระบบ “Feedback Loop” ของฮอร์โมน โดยมี Thyroid Stimulating Hormone (TSH) ซึ่งผลิตโดยต่อมใต้สมอง (Pituitary Gland) เป็นตัวควบคุมหลัก เมื่อระดับ T3 และ T4 ต่ำลง ต่อมใต้สมองจะผลิต TSH เพื่อนำไปกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนไทรอยด์จากต่อมไทรอยด์ ในทางกลับกัน เมื่อระดับ T3 และ T4 สูงขึ้น จะมีการลดการผลิต TSH

ผลกระทบจากความผิดปกติของระดับฮอร์โมนไทรอยด์

1. Hypothyroidism: เมื่อระดับฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำกว่าปกติ จะทำให้เกิดอาการเหนื่อยง่าย น้ำหนักเพิ่มขึ้น ผิวแห้ง และอาการซึมเศร้า
2. Hyperthyroidism: เมื่อระดับฮอร์โมนไทรอยด์สูงเกินไป จะทำให้เกิดอาการใจสั่น น้ำหนักลดลง และเพิ่มการขับเหงื่อ

การตรวจสอบ

การตรวจทางห้องปฏิบัติการเพื่อหาระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดทั้ง 3 ตัว TSH, T3, T4

สรุป

ฮอร์โมนไทรอยด์มีบทบาทสำคัญในการควบคุมการเผาผลาญในร่างกาย ดังนั้นการรักษาระดับฮอร์โมนไทรอยด์ให้อยู่ในเกณฑ์ปกติเป็นสิ่งสำคัญในการรักษาสุขภาพที่ดี หากมีอาการเกี่ยวกับความผิดปกติของฮอร์โมนไทรอยด์ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทำการตรวจและวินิจฉัยที่เหมาะสม ตอนต่อไปเราจะมาเจาะลึก  เกี่ยวกับ T3, T4 และ Calcitonin กันทีละตัว

Reference

1. Bolton TA, Panciera DL. Influence of medications on thyroid function in dogs: An update. J Vet Intern Med. 2023 Sep-Oct;37(5):1626-1640. doi: 10.1111/jvim.16823. Epub 2023 Jul 27. PMID: 37498128; PMCID: PMC10473007.
2. National Guideline Centre (UK). Thyroid function tests: Thyroid disease: assessment and management: Evidence review C. London: National Institute for Health and Care Excellence (NICE); 2019 Nov. (NICE Guideline, No. 145.) Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK577224/
3. Franco JS, Amaya-Amaya J, Anaya JM. Thyroid disease and autoimmune diseases. In: Anaya JM, Shoenfeld Y, Rojas-Villarraga A, et al., editors. Autoimmunity: From Bench to Bedside [Internet]. Bogota (Colombia): El Rosario University Press; 2013 Jul 18. Chapter 30. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459466/