Factor Effect Growth Hormone Level
ความเดิมในตอนที่แล้ว ผมเขียนเรื่องเกี่ยวกับ Gowth Hormone แล้วมีคนขอให้เขียนเรื่องนี้ขึ้นมาครับ
Growth Hormone (GH) หรือฮอร์โมนการเจริญเติบโต เป็นฮอร์โมนสำคัญที่ผลิตโดยต่อมใต้สมอง (pituitary gland) ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อการเจริญเติบโต พัฒนาการ และการเผาผลาญของร่างกาย นอกจากช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อแล้ว GH ยังมีผลในการเผาผลาญไขมัน ส่งเสริมการฟื้นตัวของเนื้อเยื่อ และส่งผลต่อสุขภาพโดยรวมอีกด้วย ปัจจัยหลายประการที่มีผลต่อการเพิ่มหรือลดของ GH อาจขึ้นอยู่กับวิถีชีวิตและการปฏิบัติตัวประจำวัน เช่น การออกกำลังกาย โภชนาการ และการนอนหลับ
1. การออกกำลังกาย (Exercise)
การออกกำลังกายโดยเฉพาะการฝึกแรงต้าน (resistance training) และการฝึกแบบความเข้มข้นสูง (high-intensity interval training – HIIT) มีผลต่อการเพิ่มระดับของ GH ในเลือด การออกกำลังกายส่งผลให้กล้ามเนื้อเกิดการสลายและความเครียด ซึ่งทำให้ร่างกายกระตุ้นการหลั่ง GH เพื่อช่วยฟื้นฟูกล้ามเนื้อ การฝึกแรงต้านยังช่วยกระตุ้นการเติบโตของมวลกล้ามเนื้อได้ดี โดยทั่วไปแล้ว GH จะถูกกระตุ้นหลังการออกกำลังกายและอาจคงอยู่ในระดับสูงประมาณ 1-2 ชั่วโมงหลังจากนั้น
2. การนอนหลับ (Sleep)
การนอนหลับที่เพียงพอเป็นปัจจัยสำคัญในการหลั่ง GH โดยเฉพาะในช่วงระยะ Non-REM stage 3 (deep sleep) ซึ่งเป็นช่วงที่มีการหลั่ง GH มากที่สุด การนอนหลับที่ไม่เพียงพอหรือคุณภาพการนอนหลับที่ไม่ดีสามารถทำให้ระดับของ GH ลดลง เนื่องจากร่างกายไม่มีโอกาสฟื้นฟูและหลั่งฮอร์โมนนี้ในปริมาณที่เพียงพอ
3. โภชนาการ (Nutrition)
โภชนาการมีบทบาทสำคัญต่อการหลั่ง GH การรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตและโปรตีนเพียงพอสามารถช่วยกระตุ้น GH ได้ การรับประทานโปรตีนในมื้อก่อนนอนมีผลกระตุ้นให้ GH หลั่งออกมาระหว่างนอนหลับได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้ การอดอาหารหรือการทานอาหารแบบ Intermittent Fasting (IF) ก็สามารถเพิ่มการหลั่ง GH ได้เช่นกัน เนื่องจากการขาดพลังงานระดับของ Insulin ลดต่ำลงทำให้ร่างกายตอบสนองด้วยการเพิ่มการผลิต GH เพื่อช่วยรักษาและควบคุมระดับพลังงานให้ร่างกายสามารถทำงานอยู่ได้ โดยการกระตุ่นระบบ Gluconeogenesis
*IF ไม่ได้เหมาะกับทุกคน
4. อายุ (Age)
GH มีการหลั่งสูงในวัยเด็กและวัยรุ่นเพื่อสนับสนุนการเจริญเติบโตของร่างกาย แต่จะลดลงอย่างช้า ๆ เมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่และวัยสูงอายุ การลดลงของ GH ในวัยผู้ใหญ่อาจนำไปสู่การลดลงของมวลกล้ามเนื้อและการสะสมไขมันที่มากขึ้น
5. ฮอร์โมนอื่น ๆ และสารเคมี (Other Hormones and Chemicals)
ฮอร์โมนบางชนิด เช่น อินซูลินและฮอร์โมนคอร์ติซอล มีบทบาทต่อการหลั่ง GH เมื่อมีความเครียดระดับสูง คอร์ติซอลที่หลั่งมากขึ้นอาจส่งผลให้ GH ลดลง ในทางตรงกันข้าม การลดระดับอินซูลินในร่างกาย เช่น จากการอดอาหาร ทำให้มีการหลั่ง GH เพิ่มขึ้น
ปัจจัยที่มีผลต่อการเพิ่มหรือลดของ GH มีความเกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตและการปฏิบัติตัว เช่น การออกกำลังกาย การนอนหลับที่มีคุณภาพ การรับประทานอาหารที่เหมาะสม รวมไปถึงอายุและระดับฮอร์โมนอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง การดูแลปัจจัยเหล่านี้สามารถส่งเสริมให้ GH ทำงานได้ดีขึ้น ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ สุขภาพโดยรวม และการรักษาสภาพร่างกายให้แข็งแรง
Reference
1. Godfrey, R. J., Madgwick, Z., & Whyte, G. P. (2003). The exercise-induced growth hormone response in athletes. Sports Medicine, 33(8), 599-613.
2. Van Cauter, E., Plat, L., & Copinschi, G. (1998). Interrelations between sleep and the somatotropic axis. Sleep, 21(6), 553-566.
3. Roemmich JN, Rogol AD. Exercise and growth hormone: does one affect the other? J Pediatr. 1997 Jul;131(1 Pt 2):S75-80. doi: 10.1016/s0022-3476(97)70017-9. PMID: 9255234.